Kąpiel niemowlaka to dla świeżo upieczonych rodziców dość duże wyzwanie i ogromny stres, szczególnie jeżeli jest to pierwszy maluszek w domu. Jest to zupełnie normalne i całkowicie zrozumiałe. Każdy rodzic pragnie dla swojego dziecka tego, co najlepsze, chce zapewnić maleństwu maksimum bezpieczeństwa, a to co nowe i nieznane budzi lęk i obawy. Spokój, opanowanie i dobre przygotowanie do kąpieli sprawią, że to co wydawało się jeszcze chwilę temu trudne okaże się przyjemnym zakończeniem Waszego wspólnego dnia, wzmacniając silną więź rodzic-dziecko.

Kąpiel niemowlaka - niezbędne akcesoria

Aby kąpiel naszego maleństwa była przyjemna i mało stresująca warto się do niej odpowiednio przygotować. Nie jest to to wbrew pozorom trudne. Wystarczy tak naprawdę wanienka, ręcznik, myjka kąpielowa, pieluszka tetrowa lub muślinowa, szczotka, potrzebne kosmetyki, miseczka z przegotowaną wodą lub sól fizjologiczna, jałowe gaziki oraz ubranko i czysta pieluszka na zmianę. Początkowo potrzebny może być również termometr do sprawdzenia temperatury wody, który z czasem okazuje się jednak zbędny, a rodzice sprawdzają temperaturę wody łokiciem - przyjemna woda dla nas będzie odpowiednia dla naszego maluszka. Wszystkie niezbędne akcesoria dla łatwej organizacji warto mieć w zasięgu ręki, co zminimalizuje niepotrzebny stres i nerwowe bieganie w poszukiwaniu zguby.

Naszym zdaniem najlepszym wyborem do kąpania niemowlaka jest wanienka umieszczona na stelażu lub na stole. Kąpiąc maluszka w wanience zapewniamy mu pełną swobodę ruchów, jego ciało ułożone jest w naturalnej fizjologicznej pozycji, a rodzicowi daje to możliwość pewnego i stabilnego chwytu, zapewniając dziecku bezpieczeństwo i komfort. Maleńkie noworodki można kąpać w specjalnie przystosowanym wiaderku lub pod umywalką. W przypadku starszych niemowlaków takie rozwiązania z pewnością nie będą wygodne, a dzieciom lubiącym kąpiele nie dadzą tyle radości z pluskania wodą, co kąpiel w wanience.

Bardzo ważne jest także odpowiednie dobranie ręcznika. Małe ciałka szybko się wychładzają, dlatego warto wybierać ręczniki z szybkoschnącego materiału zaopatrzonego w kapturek, który chroni niemowlęcą główkę przed chłodem. Najbardziej chłonne są ręczniki wykonane z włókna bambusowego (biały ręcznik z kapturkiem Bolo). Dodatkowo ręczniki bambusowe posiadają doskonałe właściwości termoregulacyjne, antyalergiczne i antygrzybiczne. Innym bardzo popularnym rodzajem okrycia kąpielowego dla niemowląt są ręczniki wykonane z frotte bawełnianej (bawełniany ręcznik Flowers & Butterflies Little Dutch). Jej włókna są niezwykle wytrzymałe i gładkie w dotyku. Dzięki wyjątkowym właściwościom frotte bawełnianej ręczniki z każdym kolejnym praniem stają się delikatniejsze i coraz bardziej chłonne, ze względu na higroskopijne właściwości bawełny. Najbardziej optymalne rozmiary ręczników to 85x85 lub 100x100 cm. Takie rozmiary spokojnie posłużą dziecku, aż do wieku przedszkolnego.

Bolo - ręcznik bambusowy z kapturkiem 85x85cm latte

Myjki i ręczniczki kąpielowe to bardzo praktyczne akcesoria ułatwiające rodzicom mycie maluszka i dbanie o jego właściwą higienę. Dodatkowo delikatny i przyjemny masaż myjką kąpielową dostarcza maleństwu wrażeń sensorycznych, które są niezwykle istotne dla właściwego rozwoju. Myjki dostępne są w formie uniwersalnej rękawicy, którą rodzic zakłada na dłoń lub w formie ręczniczka. Wykonane są najczęściej z mięsistej frotte bambusowej o właściwościach antybakteryjnych i antyalergicznych (bambusowa myjka króliczek wrzosowy Samiboo, 3-pak ręczniczków bambusowych do mycia beige My Memi). Dostępne są także myjki wykonane z delikatnego muślinu, bardzo przyjemnego w kontakcie z delikatną skórą niemowlaka. Używając myjek należy pamiętać o ich odpowiedniej pielęgnacji i higienie, aby nie gromadziły się na nich drobnoustroje. Z tego względu zaleca się systematyczne pranie zgodnie z zaleceniami producenta, a po każdej kąpieli myjkę warto kilkakrotnie przepłukać wodą w celu pozbycia się brudu i innych zanieczyszczeń, między innymi pozostałości kosmetyków. Nie wszyscy rodzice jednak preferują myjki i wolą myć swojego szkraba bezpośrednio dłonią. Pamiętać należy jednak o tym, że niemowlaki nie lubią delikatnego muskania, a zdecycowanie preferują pewny dotyk.

My Memi - bambusowa myjka dusty mint

Wielu rodziców kąpiąc swoje bobasy ma obawy czy to maleńkie ciałko nie wyślizgnie się z jego rąk. Aby uniknąć takiej sytuacji zaleca się korzystanie ze specjalnych mat antypoślizgowych lub pieluszek tetrowych bądź muślinowych, które należy ułożyć na dnie wanienki wypełnionej wodą. Można wykorzystać w tym celu również pieluszki bambusowe, są one jednak teksturą bardziej śliskie niż pieluszki muślinowe, przez co ich funkcja antypoślizgowa może być nieco mniejsza.

aden + anais - pieluszka muślinowa Ma Fleur Musy

A co z kosmetykami do kąpieli? Skóra niemowląt jest bardzo delikatna i wrażliwa, dlatego w pierwszych dniach, a nawet tygodniach życia dziecka zaleca się zrezygnowanie z jakichkolwiek kosmetyków, a mycie jedynie samą wodą. Są oczywiście rodzice, którzy nie wyobrażają sobie, aby swoje maleństwo myć tylko wodą. Ponadto wiele produktów do kąpieli dla dzieci pachnie naprawdę cudownie, co zachęca rodziców do ich stosowania. Jeżeli już zdecydujecie się ich użyć zawsze należy korzystać z kosmetyków przeznaczonych odpowiednio do wieku dziecka i dokładnie sprawdzać ich skład. Wybierając kosmetyki dla niemowląt warto również kierować się potrzebami skóry maleństwa. Dzieci z alergiami czy atopowym zapaleniem skóry należy kąpać w preparatach łagodzących różnego rodzaju dolegliwości takie, jak zaczerwienienie czy świąd. Z kolei dla dzieci z przesuszoną skórą należy wybierać kosmetyki nawilżające. Bardzo ważna jest ponadto właściwa higiena i pielęgnacja okolic podpieluszkowych. By zminimalizować ryzyko odparzeń należy po każdej zmianie pieluszki obmyć pupę dziecka letnią przegotowaną wodą, a w razie konieczności użyć kremu na odparzenia.

Gdzie i kiedy kąpać niemowlaka?

Najlepszym miejscem na kąpiel naszego maleństwa jest łazienka. Ale tak naprawdę może być to każde inne miejsce w domu, gdzie temperatura pomieszczenia wynosi około 24-25 stopni Celsjusza. A kiedy najlepiej kąpać? Nie ma tutaj jednoznaczej odpowiedzi. Ważne, aby dziecko było wypoczęte, a rodzice mieli na tyle dużo czasu, by niczego nie robić w pośpiechu. Warto jednak pamiętać, aby kąpiel nie odbywała się bezpośrednio po karmieniu lub też wtedy, kiedy dziecko jest głodne. Wielu rodziców preferuje kąpiel wieczorem, jako doskonała forma wyciszenia i przygotowania maluszka do snu. Inni rodzice z kolei wolą kąpać swoje pociechy rano. Pora dnia nie ma tutaj, aż tak ogromnego znaczenia. Wszystko zależy od rytmu dnia rodziny. Warto jednak zaznaczyć, aby bobas miał stały schemat dnia i pory kąpieli. Dzieci lubią powtarzalność i harmonię, co daje im niezwykle ważne poczucie bezpieczeństwa.

Jak często i w jakiej temparaturze kąpać niemowlaka?

Częstotliwość kąpieli to bardzo sporny temat. Do niedawna uważano, że niemowlęta powinno się kąpać codziennie. Jednak ze względu na ich bardzo delikatną skórę i brak właściwie rozwiniętego układu termoregulacji u niemowląt zaleca się, aby kąpiele odbywały się 2-3 razy w tygodniu. Nie ma tutaj oczywiście reguły. Latem, kiedy temperatury na zewnątrz są wysokie małe ciałko może pocić się intensywniej i wymagać kąpieli każdego dnia. Szczególnie latem należy również dbać o częstszą zmianę pieluszki, a nawet umożliwić pupie „oddychać” i w miarę możliwości zostawić niemowlę bez pieluchy. Oczywiście to, jak często rodzice będą kąpać niemowlę jest indywidualną sprawą, uzależnioną od tego, jak mocno dziecko się poci, czy ulewa oraz ile kup dziennie robi. Woda do kąpieli niemowlaka powinna wynosić ok 36-37 stopni Celsjusza. Są jednak dzieci, dla których taka temperatura będzie zbyt wysoka lub też zbyt niska. Jeżeli po włożeniu maluszka do wody zaczyna płakać należy osberować jego zachowanie i w razie potrzeby dostosować temperaturę wody do jego preferencji.

Kąpiel niemowlaka krok po kroku

Kąpiel niemowlaka należy rozpocząć od oczyszczenia i umycia jego twarzy, co wykonujemy jeszcze przed umieszczeniem maluszka w wanience. Zwilżonym w przegotowanej wodzie lub zmoczonym w roztworze soli fizjologicznej jałowym gazikiem przemywamy oczy w kierunku od skroni do wewnętrznego kącika. Do każdego oczka należy użyć nowego gazika. Następnie zwilżonym gazikiem przecieramy okolice ust i noska. W przypadku, gdy maluch ma katar można zakroplić nosek roztworem soli fizjologicznej lub użyć specjalnego preparatu w sprayu, a następnie wydzielinę usunąć aspiratorem. Uszy dziecka przecieramy jedynie zwilżonym gazikiem. Do momentu, kiedy niemowlę nie posiada ząbków dziąsła należy również oczyścić gazikiem, a w momencie pojawienia się pierwszych ząbków wskazane jest stosowanie silikonowej szczoteczki, którą rodzic może założyć na palec (szczoteczka silikonowa Gryzozaur Chomps The Brushies, pierwsze szczoteczki na palec Clay & Shifting Sand Mushie). Kiedy wszystkie powyższe czynności zostały wykonane nasz maluszek jest gotowy na właściwą kąpiel w wanience.

Dziecko należy pewnie i bezpiecznie chwycić lewą ręką pod główką i karkiem obejmując jego ramię tak, aby opierał się na przedramieniu rodzica. Prawą ręką należy uchwycić maluszka pod pupą i w ten sposób powoli zanużać go w wodzie. W momencie, kiedy dziecko jest już w wanience można uwolnić prawą rękę i stopniowo myć maluszka, cały czas przytrzymując dziecko pod pleckami. Szczególnie ważna jest pielęgnacja miejsc intymnych. U dziewczynek należy pamiętać o kierunku mycia – zawsze od przodu w kierunku odbytu. Po urodzeniu u dziewczynek można zaobserwować wydzielinę z pochwy w kolorze białym lub delikatnym różowym. Ponadto może pojawić się lekkie obrzmnienie warg sromowych, które powinno zaniknąć w ciagu kilku tygodni. Pielęgnacja miejsc intymnych u chłopców wymaga szczególnej uwagi, jeżeli chodzi o napletek, który należy myć delikatnie zsuwając go w dół. Nie należy tutaj mylić z odciąganiem napletka, czego nie powinno się robić do ukończenia szóstego miesiąca życia. Moglibyśmy w ten sposób doprowadzić do uszkodzeń skóry. Poza tym należy pamiętać również o miejscu pod jąderkami, gdzie często gromadzą się pozostałości stolca. Jeżeli jednak zaobserwujemy coś niepokojacego zarówno u dziewczynek, jak i u chłopców należy zgłosić się po poradę do lekarza. Kąpiel niemowlaka nie powinna trwać zbyt długo – 10 minut całkowicie wystarczy. Ważne, by w czasie kąpieli oczyścić wszystkie fałdki, okolice szyi, uszu, pachwiny. Są to miejsca, w których gromadzi się najwięcej brudu. Po kąpieli bezpiecznym i pewnym chwytem wyjmujemy maluszka na ręcznik i osuszamy, zaczynając od główki. Jeżeli maluszek posiada jeszcze kikut pępowinowy osuszamy go i oczyszczamy środkiem antyseptycznym. Jeżeli skóra dziecka wymaga użycia preparatów kosmetycznych należy nanieść je na suchą skórę. Włoski dziecka należy przeczesać delikatną szczotką z naturalnego włosia. Na koniec zakładamy suchą pieluszkę i czyste ubranko.

Poofi - szczotka relaksacyjna z naturalnego włosia koziego

Kąpiel niemowlaka to wspaniały sposób na budowanie silnej więzi z dzieckiem i doskonałe rozwiązanie na wyciszenie maluszka. Mamy nadzieję, że po chwilach zwątpienia i strachu będzie dla Was przyjemnym rytuałem. A nurtujące Was pytania, jak kąpać niemowlę nie będą już dla Was problemem.